туырлық

туырлық
зат.
Киіз үй бөліктерінің бірі. Киіз үйге уықтың қарынан асырып, үзіктің етегін ала керегенің аяғына дейін жабылады. Туырлықтың жоғарғы ішкі шетіне кейде жалпақтығы 70—80 см-дей өрнектен жиектеме (қас) тігіледі. Ол шұғадан (қызыл, көк т.б.) ойып жапсырылып, шет-шеті түрлі түсті жіппен кестеленеді. Туырлықтың қасы үзікпен астасып, үй ішіне әсем көрік беріп тұрады. Туырлықтың үстіңгі екі шетіне термелеп тоқылған бау тағылады да, сол баулар арқылы уық үстінен айқастыра тартып байланады.

Қуралұлы А. Қазақ дәстүрлі медениетінің энциклопедиялық сөздігі.— Алматы: «Сездік-Словарь» . 2007.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Смотреть что такое "туырлық" в других словарях:

  • туырлықбау — зат. Туырлықтың үстіңгі екі жағына тағылатын, оны уыққа байлап, бекітіп қоятын терме бау. Үзікбау, т у ы р л ы қ б а у, желбау дегендер сапасыз істелген (Қазақст. ауыл шаруаш., 1969, №7, 60) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • туырлықжабар — зат. этногр. Отауын тіккен кезде күйеу жігіттің туырлық жапқандарға беретін кәдесі. Отау тіккен кезде күйеу жігіт отауын тігушілерге «уықшаншар», «т у ы р л ы қ ж а б а р», «түндікжабар», «үзікұстар», «бау шубайлар» деген сияқты кәделер береді (А …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • бас бау — Туырлықтың, үзіктің жоғарғы бауы. Киіз үй бауының ең жалпақ бауы, басқұр …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • ілме — 1 (Шығ.Қаз., Тарб.) быламық, сүтке ұн салып қант қосып пісірген тамақ. І л м е – жеңіл тамақ. Ол балаларға і л м е жасап берді (Шығ.Қаз., Тарб.) 2 (Жамб., Тал.) тұтас туырлықтан бөлек, кішкене туырлық …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қас — 1 (Қост.: Об., Семиоз.) шым. Бүгін соқаңыздың қ а с аударуы жақсы (Қост., Об.) 2 (Гур., Маңғ.; Қарақ.) зергерлік бұйымдарға салынатын түрлі түсті асыл тас. Үстіне қ а с қойылған сақинаны қ а с сақина деп атайды (Гур., Маңғ.) 3 (Жезқ., Ұлы.)… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қас — I зат. Туырлықтың керегеден жоғары тұрған ішкі жағына жалпақтығы 70 80 см дей қызыл, көк түсті матадан оюлап, өрнектеп жиектеме тігеді. Соны қас деп атайды. Туырлықтың қ а с ы үзікпен астасып, үй ішіне әсем көрік беріп тұрады (ҚҰЭ, 8, 519). II… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • бас арқан — Киіз үйді жел, дауылдан сақтау үшін, туырлықты бастыра қазыққа байланатын бау, жіп …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • белбау — зат. Киіз үйдің туырлығын керегеге бастыра тартатын ұзын арқан. зат. сөйл. Белбеу …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • белдеу — зат. Туырлықты айналдыра буатын арқан …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • жабық — зат. Үзік пен туырлықтың қосылған жері …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»